Miniony rok to czas konsekwentnej realizacji strategii Grupy Kapitałowej LOTOS zmierzającej do dalszego wzrostu wartości Koncernu oraz stopniowego zwiększania jego udziałów w coraz bardziej konkurencyjnym rynku naftowym. Jednym z kluczowych elementów zaktualizowanej strategii, którą Rada Nadzorcza Grupy LOTOS zaakceptowała 14 czerwca 2008 roku, jest realizacja Programu 10+. To jedna z największych inwestycji przemysłowych realizowanych aktualnie w Europie Środkowo-Wschodniej. Umowa kredytowa, zawarta 27 czerwca 2008 roku z aż siedemnastoma międzynarodowymi bankami i instytucjami, gwarantuje stabilne finansowanie i efektywną realizację całej inwestycji - zgodnie z przyjętym harmonogramem. Porozumienie to zostało uznane za transakcję roku w europejskim sektorze naftowym, a kilka prestiżowych pism specjalistycznych określiło je mianem najlepszego projektu finansowego minionego roku.
Konkretne efekty wytężonej pracy przy realizacji Programu 10+ widoczne będą jeszcze w tym roku. Pierwsze instalacje budowane w ramach programu uruchomione zostaną latem i jesienią 2009 roku. Tym samym rozpocznie się zwrot nakładów poniesionych na tę inwestycję. Działalność Grupy LOTOS w 2008 roku, prócz realizacji Programu 10+, skupiła się również na dynamicznym rozwoju segmentu poszukiwawczo-wydobywczego. Spółka zależna LOTOS Norge stała się m.in. 20-procentowym udziałowcem złoża Yme na Morzu Północnym. Uruchomienie wydobycia na tym złożu rozpocznie się jeszcze w IV kwartale bieżącego roku. Kolejne koncesje na poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej na norweskim szelfie kontynentalnym spółka otrzymała w ramach rundy APA 2008. W dwóch z czterech przyznanych w ten sposób koncesji LOTOS Norge występuje jako operator, czyli firma zarządzająca całym złożonym procesem zagospodarowania złoża. Jest to wyraz kompetencji i zaufania, jakim norweskie władze obdarzyły polską firmę. Także na Morzu Bałtyckim realizowano w minionym roku konkretne przedsięwzięcia, których wymiernym efektem jest wzrost wydobycia ropy naftowej o około 40 procent w porównaniu z 2007 rokiem.
W obszarze handlu Grupa LOTOS odnotowała kolejny wzrost udziałów w rynku. To przede wszystkim rezultat konsekwentnie realizowanej strategii handlowej i budowy silnej marki, jak również sprawnego rozwoju kanałów sprzedaży oraz wprowadzenia nowych, konkurencyjnych produktów, takich jak karty Navigator czy paliwa LOTOS Dynamic.
21 listopada 2008 roku została opublikowana nierzetelna i nieodpowiedzialna rekomendacja analityków UniCredit. W związku z publikacją naruszającą dobre imię Koncernu, a także negatywnie wpływającą na interesy majątkowe Grupy LOTOS i jej akcjonariuszy, Zarząd Spółki natychmiast podjął konkretne działania zmierzające do ochrony praw przedsiębiorstwa. Sprawę skierowano niezwłocznie do zbadania m.in. przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz regulatorów brytyjskiego i niemieckiego. KNF wszczęło 26 listopada 2008 roku postępowanie wobec podmiotu, który sporządził ww. rekomendację.
Zarząd Grupy LOTOS wspierany przez Radę Nadzorczą i głównego akcjonariusza, przy pełnym zaangażowaniu załogi, podjął ostre działania przeciwko atakowi, który negatywnie wpłynął na kurs akcji Spółki. Stanowczość i szybkość reakcji odsunęły niebezpieczeństwo poważnych reperkusji dla bieżącego funkcjonowania i przyszłości Grupy LOTOS.
Wydarzenia kilku ostatnich miesięcy 2008 roku zaciążyły na jego wynikach i ocenach. Skutki kryzysu finansowego, który miał miejsce poza Polską nie mogły ominąć naszego kraju. Grupa LOTOS jako spółka z sektora, w której transakcje rozliczane są w dolarach amerykańskich odczuła szczególnie dwa zjawiska – nagły spadek ceny ropy naftowej ze 147 USD/baryłkę do ok. 30-40 USD/baryłkę w końcu roku oraz gwałtowane załamanie kursu złotego w stosunku do amerykańskiej waluty. Spadek kursu złotego do dolara niekorzystnie wpłynął na wyniki finansowe. Nastąpiło bardzo poważne, księgowe przeszacowanie wartości zapasów strategicznych ropy i paliw, które Grupa LOTOS musi utrzymywać z mocy prawa. Połączone działanie tych czynników spowodowało, że wynik netto Spółki w 2008 roku był ujemny. Jednak był to wynik księgowy. W 2008 roku Grupa Kapitałowa LOTOS osiągnęła parametry operacyjne lepsze niż w roku 2007 i gdyby nie wymienione wcześniej obciążenia wynikające z przeceny zapasów ubiegły rok zakończyłby się szacunkowym zyskiem operacyjnym na poziomie 470,5 mln zł. Warto również podkreślić, że w minionym roku Grupa Kapitałowa LOTOS wypracowała rekordowe przychody ze sprzedaży w wysokości ponad 16 mld zł. To wzrost o ponad 24% w porównaniu z rokiem 2007 i pozytywny czynnik wpływający na płynność finansową Spółki.
Zarząd Grupy LOTOS bardzo wcześnie odebrał i zinterpretował sygnały o nadchodzącym kryzysie finansowym. Dzięki temu Spółka nie wpadła w pułapkę „toksycznych” opcji walutowych. Transakcje zabezpieczające były wykonywane w wymiarach i horyzoncie czasowym potrzebnym dla zabezpieczenia rzeczywistych transakcji umów kredytowych zawartych w celu sfinansowania Programu 10+. Równolegle podjęte zostały działania antykryzysowe, których tempo i zasięg umożliwiło szybkie wypracowanie spójnego programu walki ze spowolnieniem gospodarczym. W tym trudnym procesie, dzięki otwartej, sprawnej i rzeczowej komunikacji z pracownikami i ich związkową reprezentacją, Spółka stworzyła wspólną platformę skutecznego działania antykryzysowego. Dzięki intensywnym działaniom informacyjno – komunikacyjnym wszyscy pracownicy Grupy Kapitałowej LOTOS uzyskali rzetelną wiedzę o potencjalnych zagrożeniach i działaniach, które trzeba podjąć dla neutralizacji tych zagrożeń. Decyzje Grupy LOTOS w obliczu kryzysu były jednymi z pierwszych w Polsce, podjętych na tak dużą skalę i z tak wysoką skutecznością.
Pomimo załamania koniunktury gospodarczej i niesprzyjających zewnętrznych okoliczności rynkowych Grupa LOTOS wyszła z trudności obronną ręką. W 2008 roku stworzone zostały warunki do dalszej budowy wartości Spółki, które będą szczególnie przydatne wraz ze zmianami koniunktury. W moim głębokim przekonaniu Spółka, która przeszła bez załamania tak poważne zagrożenia, może optymistycznie patrzeć w przyszłość. Będzie w niej liderem wyznaczającym nową jakość w prowadzeniu biznesu.
Paweł Olechnowicz
Prezes Zarządu, Dyrektor Generalny
Grupa LOTOS S.A.